"ท่อน้ำตาตันในเด็กเล็ก" เมื่อลูกน้อยมีน้ำตาเอ่ออยู่ตลอดเวลา
อัพเดทล่าสุด: 21 เม.ย. 2025
20 ผู้เข้าชม
บทนำ
ภาวะท่อน้ำตาตันในเด็กเป็นปัญหาที่พบบ่อย โดยเฉพาะในทารกอายุต่ำกว่า 1 ปี ซึ่งคุณพ่อคุณแม่มักสังเกตเห็นว่าตาของลูกมีน้ำตาคลอหรือไหลตลอดเวลา แม้ไม่ได้ร้องไห้ ในบทความนี้เราจะมาเรียนรู้ถึงสาเหตุ อาการ วิธีรักษา และข้อควรระวังที่สำคัญกันครับ
สาเหตุของท่อน้ำตาตันในเด็กเกิดจากอะไร?
ปกติแล้วน้ำตาที่ผลิตจากต่อมน้ำตาจะไหลผ่านท่อน้ำตาที่อยู่บริเวณหัวตาแล้วลงไปสู่โพรงจมูก แต่ในทารกแรกเกิดจะมีเยื่อบางๆ ที่ปิดกั้นบริเวณรูเปิดของท่อน้ำตาในโพรงจมูก ทำให้น้ำตาไม่สามารถไหลลงสู่โพรงจมูกได้ จึงทำให้เกิดอาการน้ำตาเอ่อไหลออกมา
โดยทั่วไปแล้วเนื้อเยื่อบางๆ นี้จะค่อยๆ สลายไปตามอายุของเด็กเมื่อเด็กโตขึ้น แต่ในบางรายเยื่อบางๆ นี้อาจสลายช้ากว่าปกติ หรือไม่สลายเลย ส่งผลให้เกิดอาการน้ำตาไหลออกมาอย่างต่อเนื่อง
วิธีรักษาท่อน้ำตาตันในเด็กเล็ก
อาการท่อน้ำตาตันในเด็กส่วนใหญ่สามารถหายได้เองก่อนที่เด็กจะอายุ 1 ปี ในหลายๆ รายสามารถทำการสังเกตอาการไปก่อนได้ ในกรณีที่อาการไม่ดีขึ้นเมื่ออายุ 1 ปีหรือมีอาการอื่นร่วมด้วยมาก เช่น มีอาการตาแดงหรือเยื่อบุตาอักเสบบ่อยๆ อาจจำเป็นต้องพิจารณาการทำ "การแยงท่อน้ำตา (probing)" ซึ่งเป็นกระบวนการที่ใช้เครื่องมือพิเศษในการเปิดท่อน้ำตาที่ตันให้สามารถระบายน้ำตาเข้าสู่โพรงจมูกได้ ส่วนน้อยที่เด็กที่มีอาการมากอาจต้องทำการแยงท่อน้ำตามากกว่าหนึ่งครั้ง หรือต้องได้รับการผ่าตัดท่อน้ำตาครับ
นอกจากการรักษาโดยการแยงท่อน้ำตาแล้ว คุณแม่ยังสามารถลองทำการ นวดถุงน้ำตา (Crigler massage) โดยใช้นิ้วโป้งและนิ้วชี้กดเบาๆ บริเวณสันจมูกโดยเริ่มจากบริเวณข้างหัวตาและรูดนิ้วลงไปตามสันจมูก การนวดนี้เชื่อกันว่าอาจช่วยให้ท่อน้ำตาเปิดตัวเร็วขึ้นได้ โดยการนวดควรทำอย่างเบาๆ เพื่อป้องกันการบาดเจ็บ
นอกจากนี้ ถ้าหากเด็กมีอาการตาแดง หรือมีขี้ตาสีเหลืองมาก ก็อาจจำเป็นต้องใช้ยาฆ่าเชื้อหยอดตาร่วมด้วยเพื่อป้องกันการติดเชื้อในตา
ข้อควรระวัง น้ำตาเอ่อในเด็กเล็กอาจไม่ได้เกิดจากท่อน้ำตาตันเสมอไป
แม้ว่า ท่อน้ำตาตันในทารก จะเป็นสาเหตุที่พบบ่อยของน้ำตาไหลในเด็ก แต่ก็ยังมีสาเหตุอื่นที่ต้องระวัง เช่น
- โรคต้อหินในเด็ก (childhood glaucoma)
- มีสิ่งแปลกปลอมในตา
- ม่านตาอักเสบ
- การติดเชื้อในตา
หากลูกน้อยมีอาการร่วมดังต่อไปนี้ ควรรีบพบแพทย์ทันที
- ตาแดงเรื้อรัง
- ขี้ตามากผิดปกติ
- มองเห็นผิดปกติ หรือหลบแสง
ถ้าเห็นว่าบทความมีประโยชน์ สามารถกดปุ่มแชร์ไปยัง social media ต่างๆ กันได้ครับ
บทความที่เกี่ยวข้อง
นพ.เชาว์ เจริญกิจขจร (จักษุแพทย์)
